Duurzaam beleggen en verslaglegging daarover

Duurzaam beleggen is al langer een belangrijk thema in de (financiële) wereld (zie onze nieuwsbrief van oktober 2021 het artikel ‘Van uitsluiten naar insluiten, betekenisvol beleggen’ waarin Leendert-Jan Visser schreef over duurzaam beleggen en dan met name over impact beleggen door middel van het microkredietenfonds van Actiam (één van de sprekers op ons aankomende beleggingsseminar) en het artikel ‘De invloed van duurzaamheid op beleggen’ van Patrick Zuijderwijk in onze nieuwsbrief van april 2021). De volgende stap op het vlak van duurzaam beleggen is de informatieverstrekking daarover naar klanten toe. Het gaat daarbij om precontractuele informatie (de fase voordat iemand klant wordt), informatie op websites en informatie in periodieke verslagen (kwartaalrapportages).

Diverse aanbieders duurzaamheidsratings

In Europa zijn diverse aanbieders van ESG-ratings (Environmental, Social & Governance, oftewel op milieu, sociaal en bestuurlijk vlak) actief en het gevaar bestaat dat er daardoor een wildgroei aan verschillende ratings en interpretaties daarvan ontstaat of zelfs al bestaat. De Europese Commissie heeft dan ook een consultatie uitgevoerd over het functioneren van de markt voor ESG-ratings. Onlangs heeft de AFM (Autoriteit Financiële Markten) gereageerd op de uitkomsten van de consultatie. De AFM is voorstander van Europese regulering van aanbieders van ESG-ratings om het risico op greenwashing (letterlijk vertaald: groenwassen, is het zich groener of maatschappelijk verantwoordelijker voordoen dan een bedrijf of organisatie daadwerkelijk is) te voorkomen.

De reactie van de AFM op de consultatie komt neer op het volgende:

• De markt voor ESG-data blijft groeien en de afhankelijkheid van deze informatie neemt toe.
• De AFM is voorstander van regulering van aanbieders van ESG-ratings, data en aanverwante diensten.
• Ze wijst op het gebrek aan transparantie van onderliggende data en modellen waarmee de ESG-scores tot stand komen en de mogelijke belangenconflicten.
• De AFM pleit voor een proportioneel regime dat zicht ook richt op de bredere ESG-dienstverlening waarbij sprake zou kunnen zijn van minimumregels.
• Duurzame ontwikkelingsdoelstellingen.

In 2015 is door de Verenigde Naties een set van 17 duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (Sustainable Development Goals, SDG’s) aangenomen om wereldwijde sociale- en milieuproblemen aan te pakken. Daarbij gaat het om onder meer honger, klimaatverandering en eerlijk verdeelde economische groei.

Diverse beleggingsfondsen publiceren aan welke van de 17 doelen ze zich committeren. De grote meerderheid van de fondsen geeft daar echter geen inzicht in of heeft er (nog) geen beleid voor opgesteld.

Gehanteerde duurzaamheidsrating

Comfort Vermogensbeheer heeft er voor gekozen om de indeling van financiële producten op basis van de SFDR (Sustainable Finance Disclosure Regulation) te gebruiken als basis voor de duurzaamheidsrapportage in de kwartaalrapportages. Een tweetal redenen zijn voor ons doorslaggevend om voor de SFDR-indeling te kiezen, alle financiële producten zijn ingedeeld en de indeling wordt momenteel veel gehanteerd.

Op grond van de SFDR zijn er een drietal productkwalificaties:

1. Een artikel 9 product ook wel aangeduid als “donkergroen” product. Dit is een product dat duurzame beleggingen tot doel heeft.
2. Een artikel 8 product ook wel bekend als een “lichtgroen” product. Dit is een product dat ecologische en/of sociale kenmerken promoot en waarbij de bedrijven waarin wordt belegd over good governance beschikken.
3. Een artikel 6 product ook wel aangeduid als een “grijs” of “overig” product. Dit is een product dat geen duurzame belegging als doelstelling heeft of ecologische of sociale kenmerken promoot. De aanbieders van de producten dienen zelf hun producten te kwalificeren en in te delen. Bij de inwerkingtreding van de SFDR in maart 2021 zijn veel aanbieders voorzichtig te werk gegaan met de kwalificatie van hun producten en werden veel producten geclassificeerd als artikel 6 of 8. Inmiddels is er veel ervaring opgedaan en meer duidelijkheid gekomen over de classificaties. We zien dan ook veel verschuivingen plaatsvinden waarbij producten anders ingedeeld worden, veelal hoger.

Indeling SFDR-kwalificaties

Begin augustus publiceerde Morningstar een onderzoek op haar website, waaruit bleek dat in het tweede kwartaal van 2022 van maar liefst 713 beleggingsfondsen de SFDR-status is gewijzigd. Fondsbeheerders zijn hun ESG-integratieprocessen aan het verbeteren of voegen bindende ESG-criteria toe aan hun beleggingsdoelstellingen en -beleid.

Van de 713 fondsen waarvan de SFDR-status is gewijzigd in het tweede kwartaal, hebben 697 een upgrade ondergaan en 16 een downgrade. De overgrote meerderheid (680) die zijn status opwaardeerde, ging van artikel 6 naar artikel 8, terwijl 17 fondsen twee stappen tegelijk maakten en opwaardeerden van artikel 6 naar artikel 9. De 16 fondsen die een lagere rating kregen, zijn geherclassificeerd van artikel 9 naar artikel 8.

Als gevolg van het grote aantal opwaarderingen en de lanceringen van nieuwe fondsen, vertegenwoordigen de fondsen van artikel 8 en 9 nu meer dan de helft van het totale vermogen van EU-fondsen, tegenover slechts een derde een jaar geleden. Per 30 juni 2022 bezitten artikel 9 fondsen 5% van het totale vermogen, artikel 8 fondsen ongeveer 46% en artikel 6 fondsen circa 49%.

Naast de statuswijzigingen heeft Morningstar ook gekeken naar de in- en uitstroom van kapitaal in de drie categorieën. In het tweede kwartaal kampten lichtgroene (artikel 8) fondsen en de overige (artikel 6) fondsen met netto-uitstroom van kapitaal. Beleggers bleven echter wel nieuw geld storten in donkergroene (artikel 9) fondsen, waardoor die een netto-instroom optekenden.

Toevoeging duurzaamheidsrapportage in kwartaalrapportages

Wij zullen een duurzaamheidsrapportage gaan toevoegen aan de rapportages die wij per kwartaal versturen. De classificatie van de beleggingen in artikel 6, 8 en 9 zullen daarbij gebruikt worden om met behulp van een taartdiagram inzicht te verschaffen over de verdeling van de beleggingen over de drie artikelen.