Marktontwikkelingen: Amerikaanse verkiezingen zijn achter de rug en nu?

Begin deze maand zijn de Amerikaanse verkiezingen gehouden en ook vanuit de financiële markten werd hier reikhalzend naar uitgekeken. In deze nieuwsbrief is dan ook te lezen wat de verkiezingswinst van Trump betekent voor de economie en de financiële markten. Daarnaast kijken we ook nog hoe Europa er in economische zin voor staat en wat dit voor beleggers kan betekenen.

De impact van de nieuwe Amerikaanse president Trump op de financiële markten
De Amerikaanse verkiezingen zijn weer achter de rug en op 5 november jongstleden is Donald Trump met een ruime voorsprong gekozen tot de nieuwe president van de VS. De Republikeinen hebben straks na 20 januari in politiek opzicht vrij baan, omdat er ook een meerderheid is behaald in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden. Trump behaalde met 312 kiesmannen een ruime meerderheid ten opzichte van 226 kiesmannen voor Harris. Deze afgetekende overwinning zorgde niet alleen voor snelle duidelijkheid over de winnaar van de verkiezingen, maar zorgt er ook voor dat het regeren voor de Republikeinen makkelijker wordt. De snelle duidelijkheid over de uitslag zorgde voor een stijging van ruim 4% van de MSCI ACWI wereldindex voor aandelen in de afgelopen twee weken. Nu de eerste stofwolken opgetrokken zijn is het interessant om te kijken wat de verdere economische gevolgen kunnen zijn van de verkiezingswinst van Trump.
- Toenemende druk op de Federal Reserve om de rente te verlagen
Kijken we naar de economische erfenis van de huidige president Biden dan moeten we constateren dat de Amerikaanse economie op dit moment erg sterk is en dat er in het afgelopen kwartaal een BBP groei van zo’n 2,5% op jaarbasis is. De inflatie in de VS is op zijn retour en bedraagt zo’n 2,6% op jaarbasis. Toch is de verwachting dat Trump druk zal uitoefenen op de FED om de rente sneller te gaan verlagen. Hij heeft al eerder laten blijken dat het voorzichtige beleid van FED president Powell hem niet aanstaat en dat hij als (voormalig) vastgoedondernemer graag ziet dat de rente sneller verlaagd zal worden. Politieke inmenging in het beleid van centrale banken is echter geen goede zaak. De financiële markten kunnen wel eens heftig reageren wanneer Trump het gezag van de FED ondermijnt door bijvoorbeeld Powell op non-actief te zetten, wanneer deze met zijn FED de beleidsrente niet snel genoeg omlaag brengt. De rol van onafhankelijk bewaker van de prijsstabiliteit zou dan in gevaar komen en dat zou vooral de obligatiemarkten schrik aan kunnen jagen.
- Importtarieven en groei van de industriële productie in de VS
Trump heeft al voor de verkiezingen laten weten dat hij de importtarieven gaat verhogen voor veel buitenlandse producten. Doel van het invoeren van importtarieven is het stimuleren en beschermen van de binnenlandse industrie in de VS. De vraag is echter of de eerder genoemde verhogingen ook daadwerkelijk ingevoerd gaan worden. Dit kan immers er toe leiden dat andere landen en economische regio’s ook zullen reageren met het verhogen van handelstarieven, waardoor er een ‘handelsoorlog’ kan ontstaan. Uiteindelijk worden consumenten daar de dupe van doordat goederen niet op de meest efficiënte wijze of plaats geproduceerd kunnen worden en daarmee duurder worden. Dit betekent dat de inflatie in de VS weer zal stijgen en dat was nu juist bij deze verkiezingen een belangrijk thema onder de Amerikaans kiezers. Ook kan het verhogen van importheffingen er voor zorgen dat meer producenten van buiten de VS er voor kiezen om (een deel van) de productie in de VS plaats te laten vinden, hetgeen meer werkgelegenheid en winst in de VS zal creëren.
- Minder regulering voor het Amerikaanse bedrijfsleven
Trump heeft al aangekondigd dat hij minder bemoeienis van de overheid en een sterke deregulering wil bewerkstelligen. De aanstelling van Elon Musk als minister van het nieuw opgerichte 'Department of Government Efficiency' (DOGE) in de aankomende regering is daar al een voorbeeld van. Ook het bedrijfsleven zal naar verwachting met minder regels te maken krijgen en dat monopolies en oligopolies van Amerikaanse bedrijven veel minder in de weg zal worden gelegd. Onder de democraten zijn juist veel fusies en overnames tegengehouden vanuit de mededingingsautoriteiten, waardoor er onzekerheid werd gecreëerd voor de overnameplannen van bedrijven. De markt van fusies en overnames kan best wel een positieve stimulans krijgen, hetgeen veel werk betekent voor de grote Amerikaanse zakenbanken. Ook de oliesector zal naar verwachting meer vrijheid van handelen krijgen waardoor het olie-aanbod zal toenemen maar waardoor het milieu ook steeds verder in de knel kan komen.
- Stimulans voor cryptomarkten
Na de verkiezing van Trump tot de nieuwe president van de VS is de koers Bitcoin en andere cryptovaluta flink gestegen. Moest Trump twee jaar geleden nog niets hebben van cryto’s en noemde hij het niets meer dan een ‘scam’; nu lijkt hij de cryptosector te omarmen. De sponsoring van zijn verkiezingscampagne door diverse grote cryptobedrijven heeft de mening van Trump doen veranderen. Na de verkiezing van Trump is de koers van de bitcoin dan ook gestegen van rond de $68.000 naar ongeveer $97.000 per heden. Deze stijging van de waarde is mede gebaseerd op de verwachting dat Trump een nieuwe voorzitter van de SEC (de Amerikaanse toezichthouder) zal benoemen die meer crypto minded is dan de huidige SEC voorzitter Gensler. Deze heeft in de afgelopen jaren veel verzet gepleegd tegen de plannen om beleggingsproducten te lanceren op cryptovaluta.
- Geopolitieke de-escalatie?
Trump heeft tijdens de verkiezingsstrijd eerder dit jaar al aangegeven dat hij de oorlog tussen Oekraïne en Rusland snel zal kunnen laten eindigen door het stimuleren en faciliteren van een ‘staakt het vuren’. Trump steekt zijn bewondering voor ‘sterke’ leiders niet onder stoelen of banken en voelt weinig belemmering om met hen een deal te kunnen sluiten. Poetin lijkt hier in de oorlog met Oekraïne al vooruit op te lopen door de inzet van soldaten en materieel te intensiveren om zodoende nog zoveel mogelijk terreinwinst te boeken, voordat het mogelijk tot het onderhandelen over een wapenstilstand komt. Ook lijkt Trump de rivaliteit met China niet verder op te willen voeren en mogelijk tot een de-escalatie van de handelsconflicten te willen komen.
Ten aanzien van de houding van de VS tegenover Israël zal naar verwachting weinig veranderen, ook van Trump wordt verwacht dat de VS pal achter Israël zal blijven staan. Mogelijk zoekt hij wel toenadering tot Iran om een verdere escalatie van de situatie in het Midden-Oosten te voorkomen.
Al met al zijn er voldoende aanwijzingen dat Trump zich zal inspannen om het aantal politieke brandhaarden in de wereld wat te verkleinen.

Hoe staat de economie in Europa ervoor?
De economie in de eurozone heeft in het derde kwartaal van 2024 een verrassende groei laten zien van 0,4%, waarmee het de verwachtingen van analisten overtrof. Deze cijfers zijn hoopgevend in een tijd waarin onzekerheid en zorgen over economische stagnatie de boventoon voeren. De bescheiden groei wordt voornamelijk toegeschreven aan verhoogde consumptie en overheidsuitgaven, terwijl investeringen achterblijven. Dankzij een combinatie van stijgende lonen en dalende inflatie is er sprake van een sterke reële loongroei, wat consumentenbestedingen heeft gestimuleerd. Toch blijft de impuls beperkt, omdat veel Europeanen ervoor kiezen hun extra inkomsten op te sparen.
Spanje en Frankrijk presteerden opvallend goed in het afgelopen kwartaal, met groeicijfers van respectievelijk 0,8% en 0,4%. Spanje profiteerde van een sterke toename van het toerisme, met in augustus een stijging van 7% in bezoekersaantallen ten opzichte van het jaar ervoor. Tegelijkertijd wist Duitsland, de grootste economie van de eurozone, ternauwernood een recessie te vermijden met een kwartaalgroei van 0,2%. Desondanks kampt het land op jaarbasis nog steeds met een lichte krimp van 0,2%. Deze prestaties laten zien dat de groei binnen de eurozone ongelijk verdeeld is, met structurele zwaktes in landen als Duitsland en Italië, terwijl andere landen tijdelijk profiteren van externe factoren.
De economische groei van Nederland kwam in het derde kwartaal uit op +0,8% en daarmee werden analisten positief verrast. De sterke overheidsuitgaven en een robuuste binnenlandse consumptie dragen bij aan deze positieve cijfers over het 3e kwartaal, maar de gestegen rente maakt investeerders bijvoorbeeld toch wat terughoudend. Toch zijn de prestaties van Nederland, net als die van de rest van de eurozone, sterk afhankelijk van externe factoren, waaronder het handelsbeleid binnen de EU en de beslissingen van de Europese Centrale Bank.
De onverwachte groei van de Europese economie heeft de verwachtingen rond toekomstige renteverlagingen door de ECB getemperd. Waar analisten eerder een verlaging van 0,5 procentpunt in december voorspelden, lijkt dit nu onwaarschijnlijk. De recente economische cijfers hebben de noodzaak voor agressieve monetaire stimulering verminderd.
Op de lange termijn verwacht het Internationaal Monetair Fonds dat de eurozone in 2025 een groei van 1,2% zal realiseren, aanzienlijk lager dan de 2,2% die voor de Verenigde Staten wordt voorspeld. Deze prognose weerspiegelt de structurele uitdagingen waarmee Europa te maken heeft, zoals een zwakke industriële basis in Duitsland en Italië en de effecten van hogere rentes op investeringen. Hoewel de economische groei in Europa bescheiden blijft, tonen de recente cijfers aan dat er veerkracht in de regio zit.