Marktontwikkelingen: bewogen zomermaanden
vrijdag 13 september 2024De zomermaanden zitten er al weer op en hoewel het in augustus prima weer is geweest, is er vanaf half juli best wat beweging op de beurzen geweest en heeft het begin augustus zelfs kort gestormd op de aandelenbeurzen.
Correctie aandelenmarkten in augustus en wat lieten de bedrijfsresultaten zien?
In dit artikel kijken we terug op de marktontwikkelingen van de afgelopen twee zomermaanden, juli en augustus. Na de recordstand van de MSCI ACWI (Wereldindex aandelen inclusief opkomende landen) half juli is er is er een daling opgetreden en ging het zeker in de eerste week van augustus hard omlaag. Op 5 augustus werd het dieptepunt van de maand bereikt en stond genoemde index ruim 9% lager dan half juli. Eind augustus stond de MSCI ACWI echter nog maar 1,3% lager dan de hoogste stand van 16 juli. Wat was de reden van de snelle daling en het daaropvolgende herstel?
De daling begin augustus werd veroorzaakt door een combinatie van oorzaken: een renteverhoging in Japan, tegenvallende macro-cijfers uit de VS en toch wat minder dan verwachte kwartaalcijfers van een aantal grote Amerikaanse techbedrijven.
Op 31 juli verhoogde de Bank of Japan (BoJ) toch vrij onverwachts de beleidsrente met 0,15% naar 0,25%. De combinatie van deze renteverhoging en de te verwachten renteverlaging(en) in de VS zorgde voor een forse waardestijging van 13% voor de Japanse Yen. Omdat veel speculanten de Yen tegen een lage rente lenen om bijvoorbeeld te beleggen in (tech)aandelen (de zogenaamde carry-trades), moesten deze trades snel worden teruggedraaid. Dit zorgde voor een forse daling van ruim 12% van de Japanse aandelenbeurs op 5 augustus. De volgende dag steeg de Nikkei index overigens weer zo’n 8% waardoor een deel van het verlies al weer goed werd gemaakt.
Ook vielen de macrocijfers in de VS van eind juli tegen, de werkloosheid liep op en de banengroei viel tegen. Dit zorgde voor recessievrees bij beleggers en kwamen de aandelenbeurzen onder druk te staan. Dit effect werd nog eens versterkt door licht tegenvallende verwachtingen van een aantal grote Amerikaanse techbedrijven. Genoemde factoren zorgden voor een dalende beurs in de eerste week van augustus.
De eind juli en begin augustus gepubliceerde bedrijfscijfers konden onvoldoende tegenwicht bieden aan de koersdruk door bovengenoemde factoren. Hoewel de aandelen van de Magnificent 7 (Alphabet, Amazon, Apple, Meta, Microsoft, Nvidia en Tesla) over het algemeen geen heel sterke cijfers lieten zien, vielen de resultaten van veel bedrijven uit de S&P 500 juist mee. De gemiddelde winststijging van zo’n 13% lag boven de consensus van analisten en ongeveer 75% van de bedrijven presenteerden een hogere winst dan verwacht.
Vervolgens hebben we in de loop van augustus toch weer wat meevallende macrocijfers gezien, blijkt de inflatie de dalende trend voort te zetten en gaan we zowel in de VS als in Europa steeds meer richting een gewenste inflatie van op of nabij de 2%. De brede MSCI ACWI sloot dan ook eind augustus bijna alweer op het niveau van half juli.
Beurs in de ban van de cijfers Nvidia
In de laatste week van augustus werden de kwartaalcijfers van de Amerikaanse chipproducent Nvidia gepubliceerd. Het is tot op heden nog vrijwel nooit gebeurd dat de hele aandelenmarkt uitkijkt naar de cijfers van één enkel bedrijf, maar op woensdag 28 augustus was het toch echt zover. Er werd uitgekeken naar de deze cijfers zoals er normaal naar een belangrijk macro cijfer wordt gekeken, en de voorspelling was dan ook dat de cijfers zeer waarschijnlijk tot een forse koersbeweging zouden leiden. Zakenbank Goldman Sachs sprak zelfs over de cijfers van het belangrijkste bedrijf ter wereld. Nabeurs kwam Nvidia met cijfers en die cijfers waren in grote lijnen prima. Omzet, winst en toekomstverwachting kwamen hoger uit dan analisten hadden verwacht. Op basis van deze resultaten zou een positieve koersreactie logisch zijn geweest maar de koersreactie was nabeurs vooral negatief met een vrij forse koersdaling tot gevolg. Dit zou de resultante kunnen zijn van ‘bezit van de zaak is het einde van het vermaak’, maar de koersdaling lijkt toch meer te wijten te zijn aan de iets latere uitlevering van de nieuwste Blackwell chips van Nvidia later dit kwartaal. De Europese beurs trok zich de volgende handelsdag relatief weinig aan van de cijfers van Nvidia en toen ook later die dag de Amerikaanse beurs opende, bleek dat het cijfer toch niet werd gezien als een ‘macro’ cijfer dat de richting van de beurs zou bepalen. Bovenal werd wel duidelijk dat de grote techbedrijven in de VS nog steeds enorme bedragen investeren in AI en dat de snelste chips van Nvidia onmisbaar zijn voor het laten draaien en ‘trainen’ van AI modellen.
Economische groei in Nederland
Na een aantal kwartalen met lichte krimp of slechts lichte groei van het Nederlandse BBP, liet het tweede kwartaal van 2024 eindelijk weer eens een stevig positief groeipercentage van +1% zien. Dat positieve cijfer maakt een einde aan een langere stagnatie, want sinds het tweede kwartaal van 2022 werd een dergelijk groeipercentage van kwartaal op kwartaal niet meer behaald. Met dit positieve groeipercentage werden ook de verwachtingen van diverse economen flink overtroffen.
Bron: CBS en Morningstar, groei Nederlands BBP in % en kwartaal op kwartaal.
Volgens diverse economen laat de Nederlandse economie de fase van krimp achter zich en kan deze groei een omslagpunt zijn. Het remmende effect van de hoge inflatie lijkt grotendeels achter de rug, hoewel de laatste inflatiecijfers in Nederland nog hoger liggen dan het Europese gemiddelde. De inflatie over augustus kwam in Nederland uit op 3,6%, terwijl bijvoorbeeld de Duitse inflatie met 1,9% al onder het streefniveau van 2% ligt.
De Nederlandse export blijkt met een stijging van 1,3% op kwartaalbasis de belangrijkste motor achter de economische groei te zijn. De export van goederen steeg het afgelopen kwartaal sterk, terwijl ook de dienstensector positief bijdroeg aan de export. De consumenten waren wat terughoudender in het tweede kwartaal, vooral door lagere bestedingen in de Retail sector, zoals supermarkten en horeca. Toch is de koopkracht van consumenten juist toegenomen door een relatief hoge loongroei die de inflatie overtreft. Het effect hiervan zien we bijvoorbeeld wel in de huizenmarkt, waar de stijging van de gemiddelde koopprijs zowel dit jaar als volgend jaar naar verwachting fors blijft.
Naast de export waren ook de hogere overheidsbestedingen een belangrijke steun onder de relatief hoge groei van het BBP in het tweede kwartaal.
Een zachte landing van de economie in de VS is het meest waarschijnlijke scenario
Spraken we hiervoor over de hoger dan verwachte groei van de Nederlandse economie in het tweede kwartaal; voor de internationale aandelenbeurzen is het belangrijker wat de Amerikaanse economie laat zien. Eind augustus werden de groeicijfers van het BBP in de VS over het tweede kwartaal gepubliceerd en dat cijfer blijkt met 3,0% robuust te zijn en hoger dan verwacht. Ook was de (kern)inflatie over het tweede kwartaal lager dan verwacht.
Kortom, de economische groei in de VS blijft stevig en de kans dat de FED in september de rente gaat verlagen met 25 basispunten wordt op dit moment op zo’n 80% ingeschat. In het verleden hebben we gezien dat een eerste renteverlaging door een centrale bank meestal gevolgd wordt door meerdere renteverlagingen. In Europa hebben we al gezien dat de ECB de beleidsrente inmiddels al tweemaal heeft verlaagd.
De stevige groei van de Amerikaanse economie, de komende renteverlagingen van de FED en de op peil blijvende bedrijfswinsten maken een zachte landing van de Amerikaanse economie op dit moment het meest waarschijnlijke scenario. Op basis van dit scenario handhaven we onze huidige wegingen van de verschillende asset categorieën.