Marktontwikkelingen: Een bevlogen eerste half jaar

Het eerste half jaar van 2022 is een bevlogen periode geworden. Een aantal gebeurtenissen hebben een aanzienlijke invloed gehad op de financiële markten, waardoor ook beleggers het lastig hebben. De rentevrees is omgeslagen naar recessievrees en de vraag is welke impact dit gaat hebben op het komende half jaar.

Allereerst een blik naar de koersbeweging van verschillende indices. Waardedalingen in percentages van dubbele cijfers zijn dit jaar geen verrassing meer. Zo stond per 30 juni de AEX ruim 18% lager dan begin van het jaar, de S&P 500 ruim 20% en de Nasdaq een kleine 30%. De grootste daling is veelal terug te vinden bij technologiebedrijven, waar de winst vooral in de toekomst te behalen is.

Verklaring voor de daling

Het jaar 2021 was voor beleggers een erg goed jaar, waarin vrijwel alle assets in waarde zijn gestegen. Dit resulteerde in een hoge waardering voor veel bedrijven. Een (kleine)correctie zou hierop een logisch gevolg zijn. De eerste flinke daling vond plaats op het moment dat de oorlog in Oekraïne op 24 februari uitbrak. Echter, vond er vervolgens wel een voorzichtig herstel plaats kort hierna.

Naast deze vreselijke oorlog zijn er nog een aantal andere zaken die impact hebben op de financiële markten. Zo is de inflatie op een niveau gekomen dat in jaren niet meer bereikt is, met een 8,6% in mei in de VS en 8,1% in de Eurozone. Hierop volgend proberen de Centrale Banken met diverse beleidsmaatregelen deze inflatie te beperken, zoals het versneld stoppen met kwantitatieve verruiming en het verhogen van de beleidsrentes. Personeelsgebrek is in vrijwel alle sectoren doorgedrongen, haperingen in de toeleveringsketens zijn nog steeds niet opgelost en de prijzen van energie zijn substantieel gestegen. Dit alles zorgt ervoor dat de consument steeds meer moeite heeft om rond te komen.

Centrale Banken

Wereldwijd zijn de Centrale Banken bezig om de inflatie in te perken. Middels renteverhogingen proberen zij de economie af te laten koelen, zodat de vraag naar goederen en diensten afneemt. Tot nu toe heeft de FED al drie verhogingen doorgevoerd van respectievelijk 25, 50 en 75 basispunten. De ECB gaat deze maand met de eerste renteverhoging komen en de verwachting is dat er in september nog een gaat volgen. Wat nu echter merkbaar is in de financiële markten, is dat de renteangst plaats heeft gemaakt voor recessieangst.

Er is officieel sprake van een recessie op het moment dat een economie twee kwartalen achter elkaar krimpt. Diverse economen verwachten dat een (milde) recessie slechts een kwestie van tijd is. Op het moment van voortdurende hoge inflatie nemen de consumentenbestedingen af en zullen bedrijven voorzichtiger zijn met hun investeringsbeslissingen. Economische activiteit zal afnemen en daarmee ook de wereldwijde groei. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) voorspelt dit jaar nog steeds wel een groei van 4,4% van de wereldeconomie, maar dat is 0,5% lager dan eerder geprognotiseerd.

Deze recessieangst is onder andere terug te vinden in de olieprijs van Brent, die op 4 juli met ruim 8% daalde. Tevens is de koers van de Euro ten opzichte van de dollar al maanden lang aan het dalen en gaat deze nu richting pariteit toe, iets dat al 20 jaar niet meer is voorgekomen. De verklaring hiervoor is dat in tijden van recessie en onzekerheid op zoek wordt gegaan naar veilige havens, waaronder de dollar dus geschaard wordt.

Gevolgen hogere rente

Doordat de rente een lange periode kunstmatig laag is gehouden is er in de afgelopen jaren veel kapitaal naar de financiële markten gegaan. Vrijwel alle asset categorieën zijn in waarde gestegen en zo ook de niet winstgevende technologie bedrijven. Beleggers betaalden een forse prijs, eigenlijk enkel gebaseerd op toekomstverhalen. Nu enkele renteverhogingen zijn doorgevoerd zijn de toekomstige winsten, terugrekenend naar vandaag de dag, minder waard geworden. Het gevolg is dat beleggers weer meer op zoek gaan naar kwalitatieve bedrijven, die op de lange termijn waarde kunnen creëren.

Ook de obligaties hebben zware klappen te voortduren gekregen. Traditioneel dalen de koersen van obligaties op het moment dat renteverhogingen worden doorgevoerd. De renteverhogingen van de Centrale Banken hebben ook invloed op de kapitaalmarktrente, aangezien beleggers hierdoor een hogere rendementseis hebben. Zo was de rente op de Nederlandse 10 jaar staatsobligatie nog -0,03% aan het einde van vorig jaar, terwijl deze momenteel rond de 1,50% noteert. Doordat er steeds minder obligaties zijn met een negatieve yield, worden excessen verminderd en zal kapitaal efficiënter gealloceerd worden.

Na flinke dalingen zijn behoorlijke rendementen te behalen

Uw vermogen minder waard zien worden is natuurlijk vervelend. U belegt het vermogen namelijk met de gedachte dat het juist in waarde zal stijgen op de lange termijn. Bij een daling kunnen er toch bepaalde emoties ontstaan en wellicht komt de vraag of u het vermogen niet het beste uit de markt kunt halen en wachten op rustigere momenten. Uit het verleden kan juist opgemaakt worden dat de beste dagen van de markt volgen op de grootste dalingen. Op het moment dat u besluit om uit de markt te stappen, is de kans groot dat de daaropvolgende beste dagen gemist worden. Dit heeft uiteindelijk een grote impact op het rendement op de lange termijn. Daarnaast is het een gegeven dat de beurzen op ‘rustigere’ momenten meestal weer op hogere niveaus komen te staan.

Ons beleid

Met het bovenstaande in het achterhoofd heeft het belegd zijn ook onze voorkeur. Het timen met in- en uitstappen op het juiste moment blijft erg lastig en blijkt in de praktijk ook nagenoeg niet te werken. Wel hebben we een aantal veranderingen doorgevoerd in onze portefeuilles. Welke dit dan precies zijn, is te lezen in het artikel van Guido van Hattem.