Onze ‘eigen’ AEX

“Hoe gaat het met de beurs?”. Als deze vraag wordt gesteld is het verleidelijk om naar de stand van de AEX te kijken. De 25 grootste bedrijven met een notering aan de Nederlandse beurs vormen samen de Amsterdam Exchange Index (AEX). Maar kan op basis van deze index antwoord worden gegeven op de bovenstaande vraag?

Het is dus gebruikelijk dat beleggers snel naar de AEX kijken. In de Behavioral Finance noemt men dit de ‘home bias’, het verschijnsel dat beleggers de voorkeur geven aan beleggingen uit hun ‘eigen’ land. Dit zijn vaak bedrijven met naamsbekendheid, die men ook tegenkomt in het dagelijks leven en waarvan persberichten gewoon in de eigen taal worden gepubliceerd.

De samenstelling

Maar het is verstandig om eens verder naar de samenstelling van de AEX te kijken. De weging van een aandeel in de AEX wordt bepaald op basis van de marktkapitalisatie (waarde van een bedrijf) en de handelsomzet (aantal verhandelde aandelen X beurskoers). Om te zorgen dat bedrijven niet een te grote weging krijgen in de AEX, is de weging van één aandeel gemaximaliseerd op ongeveer 15%. Onderstaand een weergave van de top 10 en de sectorverdeling van de VanEck AEX ETF (een tracker op de AEX index):

Wat als eerste opvalt is de weging van de grootste drie bedrijven, namelijk Unilever, Shell & ASML. Deze drie bedrijven zijn goed voor ruim 45% van de AEX. In vergelijking, het uitzendbedrijf Randstad heeft een weging van 0,66%, de laagste van de AEX. De sectoren waarin de drie grootste bedrijven opereren zijn logischerwijs ook het grootst aanwezig in de sectorverdeling.

Historische verhoudingen

Doordat er relatief weinig bedrijven zijn opgenomen in de AEX kunnen de verhoudingen behoorlijk veranderen door de jaren heen. Op basis van een aantal criteria wordt één keer per jaar bepaald welke aandelen in de AEX worden opgenomen. Recent zijn lichtbronnenproducent Signify en vastgoedbedrijf Unibail-Rodamco-Westfield uit de AEX gegaan en zijn verzekeraar ASR en de bank ABN AMRO juist toegevoegd. Met een weging van respectievelijk 0,73% en 0,68% valt de impact van deze wijziging op de totale AEX mee.

Dit is in het verleden wel eens anders geweest. Onderstaande afbeelding laat de verandering zien van de weging van de verschillende sectoren in de AEX vanaf 2000. Vooral de weging van aandelen in de financiële sector was in het verleden een stuk hoger. Enkele jaren voorafgaand aan de financiële crisis in 2008 hadden juist aandelen van ING, ABN AMRO, Fortis en Aegon een weging van ongeveer 40%. Dit is mede ook de verklaring waarom de gehele AEX index behoorlijk is gedaald in/na de crisis van 2008.

De kern van dit artikel komt erop neer dat het erg belangrijk is om te kijken naar de onderliggende samenstelling van een bepaalde index. Ondanks dat de AEX een spreiding heeft over 25 aandelen, is de concentratie naar een paar grote bedrijven toch groot en zijn sectoren als vastgoed en nutsbedrijven niet opgenomen. Daarom is het kijken naar de stand van de AEX niet de beste graadmeter om te bepalen hoe het gaat in de financiële wereld.

Onze visie

Onze beleggingsvisie is wereldwijd. Het is niet voor niks dat het ACTIAM Duurzaam Index Aandelenfonds Wereld één van de grootste posities is in de portefeuilles. Onderstaand is de top 10 en de sectorverdeling te vinden van deze index:

Na een vergelijking met de AEX kunnen een aantal conclusies worden getrokken:

• Het fonds van ACTIAM (1261) belegt in veel meer bedrijven dan de AEX (25).
• In het fonds van ACTIAM zijn bedrijven uit de hele wereld opgenomen (Nederland heeft maar een weging van 1,31% in het fonds) in tegenstelling tot de AEX.
• De afhankelijkheid van de top 10 bedrijven van ACTIAM (18,10%) is veel lager dan bij de AEX (79,69%).
• Het fonds van ACTIAM belegt in alle sectoren in tegenstelling tot de AEX.

Om antwoord te kunnen geven op de vraag van begin dit artikel kan dus veel beter gekeken worden naar de stand van een wereldwijde index. Een dergelijke index gebruiken wij ook als ‘benchmark’. Dit betekent dat wij een wereldwijde index gebruiken om onze beleggingen te vergelijken. Maar als ik eerlijk ben.. Ik kijk ook wel geregeld naar de stand van de AEX en mocht u mij deze vraag stellen, zou mijn antwoord zomaar als volgt kunnen zijn: “Het gaat goed, de AEX staat één procent in de plus op 760”.